Atabeygazi Camisi ve Türbesi

Kastamonu da hüküm süren dört Ata Bey’den hangisinin yaptırdığı kesin bilinmemekle beraber, Muzaffer Yavlak Arslan zamanında yaptırılmış olması kuvvetli ihtimaldir.

Cami kitabesinden M.1273 yılında inşa edildiği anlaşılmaktadır. Fetih Camisi olup, yerinde bulunan bir başka dini yapı camiye dönüştürülmüştür. Kesme ve moloz taştan yapılmış olup, ahşap direkli, ahşap tavanlıdır. Giriş kapısından mihraba doğru sıralanan ahşap direklerden dolayı Kırk Direkli Cami de denilmektedir. Türbe; cami kıble duvarının doğusuna bitişiktir. Moloz taştan harçla sekiz köşeli yapılmıştır. Dış cephesi yuvarlak olup, tuğlalardan süslemeli vaziyette kaplamalıdır.

Sırlı olduğu anlaşılan tuğlaların sırları bozulmuştur. İçerde üç adet sanduka vardır. Büyük olanı Atabey’in yanındaki, kızı, onun yanındaki de Şehit Kırkkızlar’dan biri olduğu söylenir. Cami ile türbe geçişi arasında bulunan beş sandukanın kimlere ait olduğu belli değildir.